Hıdırellez Nedir? – Hızır’ın geçtiği yerleri yeşillendiren bir veli mi, yoksa ayrıca bir de peygamber mi olduğu konusunda İslam kaynaklarında çeşitli rivayetler vardır. Hazret–i Musa (AS) zamanında kendini dine veren bir hükümdarın oğlu, zamanla keramet sahibi olarak gezerken uğradığı çorak arazileri yeşillendirir. Arapça’da yeşilin bir adı da (hazr) olduğundan hareketle halk; buradan Hızır geçmiştir diyerek Hızır ismini yaymaya başlar.
Hıdırellez nedir?
Bir ara bu genç, zamanın peygamberi İlyas aleyhisselamla da sohbet eder. Böylece İlyas aleyhisselamla buluşulan güne Hızır–İlyas buluşma günü olarak isim verilir. Sonraları bu isim yuvarlanarak Hıdırellez şekline dönüşür. Hızır ile İlyas da Hıdırellez oluverir özetle. Bu bayram; Hızır ve İlyas (AS)’ın her bahar başlangıcında buluştuklarına inanılan miladi 6 Mayıs, Rumi 23 Nisan`a rastlayan güne verilen isimdir.
Kutlamalar; yeşillik, ağaçlık ya da su kenarlarında, bir türbe yahut yatırın yanında yapılmaktadır. Bu gibi yerlere halkın Hıdırlık dediği de olur. Taze bahar bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti görülür. Baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa kazanılacağına inanılır. Bugünlerde kırlardan çiçek veya ot toplayıp onları kaynattıktan sonra suyu içilirse bütün hastalıklara iyi geleceğine, bu su ile kırk gün yıkanılırsa gençleşip güzelleşeceğinize inanılır.
Kehf suresinde rastladığımız “Salih adam” kıssasından Hızır (AS)`ın anlaşıldığı ve onun Peygamber olduğu görüşü İslam alimlerinin bir çoğunun tercih ettiği bir görüştür.
- Kır çiçeklerinin kaynatılarak suyunun içilmesinin hastaları iyileştireceğine inanılır.
- Sulara nur yağacağı düşünülerek o gece suya girmenin hastalıklara karşı bağışıklık sağlayacağı düşünülür.
- Evlerdeki yiyecek ve içeceklerin ağzının açık bırakılmasının bolluk getireceği de yaygın bir inanıştır.
Dileğini gül ağacına asmak caiz midir?
Bu ve benzeri geleneklerde de gül ağacına asılan dilek kağıtlarının anlamsızdır. Belirli bir günden veya gül ağacından medet ummak doğru değildir. Dinimiz bu gibi batıl inançları yasaklamıştır. Türbelere dilek mumları dikmek, dilek taşı yapıştırmak, mukaddes sanılan türbelere adak adamak, çaput bağlamak kişiyi dinden çıkarabilir.
Dileklerin bir kağıda yazılarak gül ağaçlarının dibine konmasının veya toplanan taşlarla çizilmesinin dileği gerçekleştireceğine inanılır. İslam’da bu tür hurafeler yer almamakta ve inanışlar Anadolu’da değişiklik göstermektedir.